Niet iedereen digitaal vaardig? Zo houd je toch iedereen binnenboord

Online meedenken is handig, snel en vaak heel effectief. Geen wonder dat steeds meer woningcorporaties in zetten op online bewonersplatforms, digitale bewonerspanels en selfservice-portalen. Maar wat als niet iedereen kan aanhaken? Denk aan huurders zonder laptop of smartphone, mensen die moeite hebben met lezen of weinig ervaring hebben met online tools. Voor hen voelt 'online meedoen' niet laagdrempelig, maar juist als een extra drempel. In deze blog delen we praktische tips om ook die bewoners aan boord te houden. Want digitale participatie werkt pas echt goed als iedereen mee kan doen.

Niet méér digitaal, maar slimmer digitaal

Digitale participatie biedt volop kansen. Een enquête via de mail, een digitaal bewonerspanel of een interactieve kaart in een online platform; meedenken was nog nooit zo makkelijk. En voor veel bewoners werkt het ook prima. Maar niet iedereen klikt net zo vlot op een linkje of weet zijn weg te vinden in een portal. Voor ouderen, mensen met een taalachterstand of beperkte digitale vaardigheden kan het juist overweldigend zijn. En dan hebben we het nog niet eens over bewoners die simpelweg geen laptop, smartphone of wifi-verbinding in huis hebben. Bij Eigen Haard in Amsterdam besteden ze extra aandacht aan bewoners die niet zo digivaardig zijn, vooral om het gaat om een grote groep huurders die in meer of mindere mate moeite heeft met de digitale dienstverlening van de woningcorporatie.

Iedereen mee: zo doe je dat in de praktijk

Het zijn namelijk vaak de meer mondige en digitaal vaardige bewoners die als eerste reageren of meedoen aan participatietrajecten, een reparatieverzoek indienen of overlast melden. Maar als je alleen naar die groep luistert, mis je belangrijke perspectieven. Ook de mensen die minder makkelijk digitaal aanhaken hebben rechten en waardevolle inzichten. Zij wonen ook in de wijk, maken gebruik van de voorzieningen en ervaren net zo goed wat er beter kan. De truc is om niet alleen te focussen op meer digitaal, maar vooral op slimmer digitaal. Makkelijk gezegd natuurlijk, maar hoe doe je dat, slimmer digitaal? Hoe hou je ook de minder digivaardige huurder aan boord?

Wij hebben deze zeven tips voor je:

1. Ken je bewoners:

Niet iedere huurder heeft dezelfde digitale vaardigheden. Combineer daarom de data van het CBS over bijvoorbeeld demografie, inkomen en opleiding met gesprekken in de wijk en leg per straat of postcodegebied een profiel aan. Hoe meer je weet, hoe gerichter je kunt inspelen op hun behoeften.

2. Help bewoners op weg:

Niet iedereen hoeft een digitale expert te worden. Maar een beetje ondersteuning kan al veel verschil maken. Denk aan workshops in de wijk, een digicoach bij het spreekuur, of samenwerking met lokale partners zoals de bibliotheek of welzijnsorganisaties. Focus op basisvaardigheden, zoals e-mails openen, een document uploaden, reageren op een bewonersbericht of inloggen op het bewonersportaal.

3. Maak het digitaal zo makkelijk mogelijk:

Gebruiksvriendelijke platforms maken écht het verschil. Zorg dat bewoners via hun smartphone kunnen meedoen, heel makkelijk een stem kunnen uitbrengen of enquête kunnen invullen, dat teksten eenvoudig zijn geschreven (op B1-niveau) en dat het platform eventueel in meer talen beschikbaar is. En: vergeet de toegankelijkheid niet: platforms moeten ook goed bruikbaar zijn voor mensen met een visuele of cognitieve beperking (WCAG-proof).

4. Geen wifi? Geen laptop? Kijk wat wél kan:

Soms ligt het niet aan de vaardigheden, maar aan de middelen. In zo’n geval kun je samen met partners kijken naar oplossingen: bijvoorbeeld het aanbieden van een tablet in bruikleen via de school, gratis wifi in buurthuis of bibliotheek of informatie over voordelige internetabonnementen. Veel gemeentes bieden een ‘minima-regeling’ of ‘kindpakket’ aan waarmee bepaalde groepen toch een laptop kunnen aanschaffen.

5. Blijf meten, luisteren en leren:

Vraag regelmatig hoe bewoners de online mogelijkheden ervaren, of ze de tools begrijpen en gebruiken. Dit kan via korte enquêtes, interviews of focusgroepen. Zo voorkom je aannames, en kun je je aanpak steeds beter afstemmen op wat écht werkt.

6. Wees open over digitale drempels:

Sommige bewoners voelen schaamte als ze niet goed mee kunnen komen. Benoem dat, en stel gerust. Leg uit dat het helemaal niet gek is als iemand hulp nodig heeft. En dat jullie er juist voor zijn om samen te zorgen dat iedereen mee kan doen, op zijn of haar eigen manier.

7. Blijf ook offline zichtbaar en bereikbaar:

Voor sommige huurders werkt papier, bellen of een gesprek aan de keukentafel nu eenmaal het beste. Denk aan een papieren nieuwsbrief met een antwoordkaart, een poster in het trappenhuis, telefonisch meldpunt of een maandelijkse inloopmiddag in de buurt. Online meedoen is handig, maar niemand mag buitenspel staan als het niet lukt.

Online of offline? Het moet juist allebei!

Juist de combinatie maakt je communicatie en participatie sterk. Digitalisering biedt kansen om méér mensen te bereiken, mits je het goed inricht. Natuurlijk is er een groep bewoners die digitaal minder vaardig is en daardoor sneller afhaakt. Maar er is ook een groep die je juist wél bereikt doordat het online kan. Mensen die niet snel naar een bijeenkomst komen, maar wel willen weten wat er speelt in hun wijk. Die graag even meelezen, iets terugzoeken of op hun eigen moment reageren. Een online platform maakt dat mogelijk. En in combinatie met bijvoorbeeld een buurtgesprek, telefonische uitleg of een papieren nieuwsbrief, geef je bewoners verschillende manieren om aan te haken, op een manier die bij hen past. Zo vergroot je de betrokkenheid én het bereik.

Ook aan de slag?

Huurdersparticipatie hoeft niet ingewikkeld te zijn. Het begint klein. Met een korte vraag. Een zichtbaar resultaat. Een eerlijk antwoord. Bij Mett geloven we dat meedoen iets moet opleveren. Voor bewoners, én voor jou als communicatieadviseur of projectleider. Want hoe meer mensen zich gehoord voelen, hoe meer ze ook écht willen blijven meedoen. En daar gaat het uiteindelijk om: niet participatie om het participeren, maar samen bouwen aan buurten waar mensen zich thuis voelen.